07 Şubat 2025
14 Mart 2025 tarihinde güncellendi
Risk yönetimi süreçlerinde kullanılan etkili yöntemlerden biri olan Fine Kinney risk analizi, iş güvenliği ve sağlığı alanında yaygın olarak tercih edilmektedir. Bu risk değerlendirme yöntemi, potansiyel tehlikelerin olasılık, frekans ve şiddet faktörlerini birleştirerek kapsamlı bir risk skoru oluşturur.
Fine Kinney yöntemi, üç temel bileşene dayanır:
Olasılık (O): Tehlikenin gerçekleşme ihtimali
Frekans (F): Tehlikeye maruz kalma sıklığı
Şiddet (Ş): Tehlikenin gerçekleşmesi durumunda oluşabilecek zarar derecesi
Risk skoru, bu üç bileşenin çarpımı ile elde edilir:
Risk Skoru = Olasılık (O) x Frekans (F) x Şiddet (Ş)
Hesaplanan risk skoru, riskin kabul edilebilirliğini ve alınması gereken önlemlerin aciliyetini belirler. Risk analizi matris yöntemi ile karşılaştırıldığında, Fine Kinney daha detaylı bir değerlendirme sunar.
Fine Kinney metodu, risk değerlendirmede daha hassas sonuçlar elde etmek için tercih edilir. Özellikle karmaşık iş süreçlerinde ve yüksek riskli sektörlerde etkili bir araçtır.
İSG profesyonelleri, Fine Kinney yöntemini kullanarak:
Tehlikeleri sistematik olarak tanımlayabilir
Risk önceliklerini belirleyebilir
Kaynakları etkin bir şekilde yönetebilir
Bu yaklaşım, kapsamlı risk değerlendirme süreçleri oluşturmada önemli bir rol oynar.
Endüstriyel tesislerde Fine Kinney metodu:
Makine güvenliğini değerlendirmede
Kimyasal risk analizlerinde
Ergonomik risklerin belirlenmesinde
kullanılır. Bu yöntem, farklı risk türlerini tek bir ölçekte değerlendirme imkanı sunar.
Fine Kinney dışında, risk analizinde kullanılan çeşitli yöntemler mevcuttur. Bu yöntemler, risklerin niteliğine ve analiz amacına göre seçilir.
Kalitatif yöntemler, riskleri sözel ifadelerle değerlendirir:
Beyin fırtınası
Delphi tekniği
Senaryo analizi
Bu teknikler, hızlı değerlendirme gerektiren durumlarda tercih edilir.
Yarı kantitatif yöntemler, nitel ve nicel yaklaşımları birleştirir:
5x5 matris yöntemi
L tipi matris
Bu yöntemler, 5x5 matris risk analizi gibi, riskleri daha ölçülebilir hale getirir.
Kantitatif yöntemler, riskleri sayısal verilerle değerlendirir:
Monte Carlo simülasyonu
Hata ağacı analizi
Olay ağacı analizi
Bu metotlar, finansal ve mühendislik alanlarında yaygın olarak kullanılır.
Risk analiz yöntemlerinin seçimi, projenin kapsamına ve sektöre göre değişiklik gösterir. Her yöntemin kendine özgü avantajları vardır.
Fine Kinney, 5x5 matrise kıyasla daha detaylı bir analiz sunar:
Fine Kinney: Karmaşık sistemlerde ve yüksek riskli sektörlerde
5x5 Matris: Hızlı değerlendirme gerektiren durumlarda ve küçük ölçekli projelerde
Detaylı risk analizleri için Fine Kinney tercih edilirken, genel bir risk görünümü için 5x5 matris yeterli olabilir.
L tipi matris, olasılık ve şiddeti değerlendirirken, Fine Kinney frekansı da hesaba katar:
L tipi matris: İki boyutlu değerlendirme sunar
Fine Kinney: Üç boyutlu analiz imkanı verir
L tipi matris risk analizi, bazı durumlarda yeterli olabilirken, Fine Kinney daha kapsamlı bir değerlendirme sağlar.
Türkiye'de risk analizi, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) mevzuatı kapsamında zorunlu bir uygulamadır.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, işverenlere risk değerlendirmesi yapma yükümlülüğü getirmiştir. Bu kapsamda:
Her işyeri için risk değerlendirmesi yapılmalıdır
Değerlendirmeler belirli aralıklarla tekrarlanmalıdır
Sonuçlar dokümante edilmelidir
Farklı sektörler, kendilerine özgü risk faktörleri nedeniyle çeşitli analiz yöntemleri kullanır:
İnşaat sektörü: Fine Kinney ve 5x5 matris
Kimya endüstrisi: HAZOP ve Fine Kinney
Bilişim sektörü: FMEA ve risk matrisleri
Her sektör, kendi dinamiklerine uygun risk analizi metodunu seçmek durumundadır.
Başarılı bir risk analizi, sistematik bir yaklaşım gerektirir. Bu süreç, hazırlık aşamasından sonuçların takibine kadar birçok adımı içerir.
Etkili bir risk analizi için:
Analiz ekibini oluşturun
Gerekli verileri toplayın
Analiz yöntemini belirleyin
Zaman planı yapın
Bu adımlar, proses bazlı risk değerlendirmesi için temel oluşturur.
Analiz tamamlandıktan sonra:
Bulguları detaylı şekilde raporlayın
Öncelikli riskleri belirleyin
Aksiyon planları oluşturun
Düzenli izleme ve gözden geçirme yapın
Risk raporlama süreci, alınan önlemlerin etkinliğini değerlendirmek için kritik öneme sahiptir.
Risk analizi, sürekli iyileştirme gerektiren dinamik bir süreçtir. Doğru yöntemlerin seçilmesi ve uygulanması, iş güvenliğini artırır, maliyetleri düşürür ve yasal uyumu sağlar.
Kurumunuz için en uygun risk analiz yöntemini belirlemek ve uygulamak konusunda desteğe ihtiyacınız varsa, Complivio'nun uzman ekibi size yardımcı olmaktan memnuniyet duyacaktır.